Thursday, October 29, 2009

zuragnuud 2

The Universal Studios

kino zurag avch baisan























hugjim togloj bui zaluusiig uzegchid























Thursday, October 22, 2009

Zuragnuud

The Cachuma Lake


The Yosemite Park


The Grand Canyon



Las Vegas hotiin bujigch usan orgiluur



Los Angeles hotiig shunu harval










Huuhdiin duu

















Zurgiin hicheel


Tavan tiviin huuhduud

Zurgiin hicheel hiij baina

Zurgaan nastai huuhduudiin

Zurgaar hiisen duu baina

Tsetseg tuusen ongotsnuudiig
Tsenher jadaar darsan baina
Tsetseg teesen hulguudiig
Tsever nandin zursan baina


Husliin tsenher tengertee

Hunii delhii ineej baina

Huuhed buriin shireen deer

Zurag buhen nartai baina


Saran deeguur eejiigee

Sarnai tuulgej zursan baina

Saaliin suutei huving ni

Sansriin nisgegch bairisan baina


Tsereg baisan aaviigaa

Traktor bariulj zursan baina

Tsetsen buunii ovoo deer

Tagtaa suulgaj zursan baina


Husliin tsenher tengertee

Hunii delhii ineej baina

Huuhed buriin shireen deer

Zurag buhen nartai baina

Wednesday, October 21, 2009

Zohiomoluud


Uulhen
Negen zunii nartai nalgar udur Uulhen eejteigee narlahaar bolloo. Uulhen eejeesee tasran ene teruugeer selguutsen eejiinhee urd ch neg hoino ch neg garan toglon guiseer baiv.
Tom tsagaan uul huudee handan: Minii huu eejeesee hamaagui hol yavj bolokhgui shuu gej zahiv. Uulhen harin eejiinhee ugiig ni ul toon hamaagui hol tasarsan bailaa. Ene ued umnu ni buun har uulnuud huugiin hoinoos neheh shig bolj huu ain megdehdee uhaan aldan unalaa.
Uulhen genet sereed harahad urid umnu hezee ch baigaagui shine gazar irsenee meden eejeesee tuursunuu uhaaran demii l uilan suuv. Teged eejeen haihaar ers shuluudan utgun oi dunduur er zorig gargan alkhaj ehlev. Uulhen oi dunduur yavsaar l bailaa getel genet negen eooe geh chimee sonsogdloo. Uulhen gaihan harval negen ereen tsoohor muug bailaa.
Uulhen: Chi end yu hiij bgaan be gej asuuhad
Muug: Bi end amidardag yum gej helen, harin chi end yu hiij bgaan gej asuuhad
Uulhen: Bi eejiigee haij yavnaa gej helev.
Muug: Herev chamaig durguitsehgui bol bi chamtai hamt yavj eejiig chin olohod tusalya gev.
Uulhen ug duugui l zuvshuurun hanitai bolsondoo ih l bayartai bailaa. Tegeed Uulhen, Muug hoyor oin dunduur yavsaar l bailaa genet negen shorhiih chimee sonssonoo ochin uzvel bulag shorjignon usaj bailaa. Hoyul bulgiin huiten usnaas amnii tsangaagaa gartal uun suuj baital negen boljmornisen hurch irlee.
Boljmor: Ta hoyoriig harval ih tsangasan bololtoi yund ingetlee ih angaj tsangav gej asuuval
Uulhen: Bi eejeen haij yavnaa harin Muug nadad hani bolj eejiig mini olohod tusalna gev.
Muug: Tiimee. Bi Uulheniig eejtei ni zaaval uulzuulna gej sairhav.
Boljmor: Bi ch bas ta hoyortoi yavj Uulhend eejiig ni olohod tusalmaar l baina. Harin bi bulgiin us naas gertee avaachij uguh heregtei gev.
Muug: Tegvel nadad neg sanaa baina. Gurvuulaa bulgiin usnaas tanaid avaachij uguud tegeed tsaashaa hamt yavtsgaaval yamar ve gej helev.
Boljmor: ok geed ih l dodigor baiv.
Za tegeed Uulhen, Muug, Boljmor nileed ch ih yavlaa gedes ni ch ih ulsuv.
Uulhen: Bi tsaashaa yavj chadahgui ni ee gev.
Muug: Naiz mini jaahan l tevchchih enuuhen oirhond manai emeegiinh baidag yum. Emee maani ene delhii deer baihgui amtat jignemegiig hiideg. Bi ta hoyoriig dailnaa gev.
Uulhen amtat jignemeg ideh ni gej bayarlaj baisnaa genet eejiinhee hiij ugdug hamar tsorgim saihan unertei, ungu ungiin chimegleltei uurt ni zoriulj hiideg byaluug bodon uuriin erhgui nudnees ni tom tom nulims dusalj eejee iheer sanalaa.
Muug, Boljmor hoyor uilj bui uulheniig haran naiz mini bitgii uil aa, chi eejiigee zaaval olno, bid hoyor chamaig eejiigee olon oltol chamtai hamt baij chamaig gantsaarduulakhgui gej taitgaruullaa.
Udalgui Muugnii emeegiind irtel anhilam saihan unertei amtat jignemeg hanhiitel unertej ulssun gurviin hodoodiig gigjigdeh shig l bolloo.Uulhen, Muug, Boljmor gurav amtat jignemegiig amaaraa gartal idetsgeen emeed talarhan zamdaan garlaa.
Tegeed yavj baital genet tenger duugarch baraan uul hormiin tudii tenger burhev. Uulhen ene ued har uulnees bolj end irsenee sanan boroo orh gej buig medlee. Tengert tsahilgaan tsahij, aadar boroo asgarch ehellee. Harin Muug, Boljmor hoyor bie biendee naaldan dagjin chichirch bailaa.
Uulhen: Naizuud mini naash ir minii numurt zogs geed hoyor naizaa boroonoos halhlan tevren zogsloo.
Aihtar aadar boroo neg amisgaa av gesen shig zogson bid 3 arai yadan tsaash yavlaa. Uulhen harin ene ued shantrangui ungu aystaigaar eejteigee bi ene yanzaaraa uulzahgui baihaa gej arga tasrangui mayagtai helev. Muug, Boljmor hoyor naizaa uramgui baigaag anzaaraad urmiig ni sergeeheer bolj hugjiltei zuil bodoj olohoor bolov. Tegeed ter hoyor iinhuu :
Boljmor isgeren, duulj Muug bujiglej ehellee. Boljmor ingej duulav:
Uulhen mini,Uulhen mini
Ungut ene orchlong neg sain haraach
Ueiin naizuud chin chamtai hamt baina
Unench tedenteigee hugjildun bujeerei
Uuriin chin husel bielej
Uguumur eejteige udahgui uulzanaa
Uulhen mini,Uulhen mini
Gerelt ene orchlong neg sain haraach
Gaihaltai nuhud chin chamtai hamt baina
Gemgui sain nuhudteigee huurun bayasaj bujeerei
Genetiin ene yavdal chin udahgui tugsgul bolj
Goyohon eejteigee mudhun uulzanaa gej duulahad
Uulhenii setgel sergej iinhuu bodov: Hervee bi eejiinhee ugend orson bol eejeesee holdoj iim baidald hurehgui baisan, eejiinhee ugend dandaa orj bainaa gej dotroo bodood naizuudtazigaa huurun baysav. Yadartlaa bujiglesen naizuud yadarch ulssunuu meden hool olj ideheer bolloo. Boljmor hool olj ireheer nislee. Ene zuur Muug ,
Uulhen hoyor ter haviaraa jims tuun tsugluullaa. Tegj baital boljmor hurch iren
Uulhend handan bi eejiin chin tuhai surag sonsood yaraad hureed irlee. Bid ene uuliin oroi deer garchihval chi eejteigee uulzah bolno gev. Uulhenii tsaraid bayariin misheel todron hool ideh gej baisnaa ch ul martan uuliin uud matsaj ehellee. Tegeed ted ch joohon amrahaar bolj nuguu tuusen jimsee gurvuul idlee. Tegtel yah iihiin zuurgui l tednii noir huren gun noirond avtchihlaa. Tegeed genet sereed harval ter gurav negen modon baishind baisnaa anzaarav. Gurvuul baishingaas garan harval negen uzesgelent ohin uudee shuurden zogsoj baihiig harav. Tegeed yu bolson tuhaigaa asuun shalgaaval :
Uzesegelnt ohin uulnaas mod tuuj yavaad gurvan naiziig gazar hevtej baihtai taarchee, ohin tednii zurhiig chagnaval tug tug geed tsohilj baihaar ni gertee avchirsan tuhaigaa yarilaa. Gurvan naiz uzesgelent ohind talarhaad tsaashaa zamaa huuhuur yavlaa.
Uulhen,Boljmor hoyor urd ni yavj baigaad genet muug baihguig anzaaran muuguu gej duudvalmuug tendee nadad tuslaarai geh orilh ni sonsogdov. uulhen,Boljmor hoyor hamar ercheeree yaran irvel Muug nuhend unachihsan bailaa. Naizaa yaj tataj gargah uchraa olohgui uulhen Boljmor hoyor heseg bodolhiilev. Urt nariin mod olj naizaa tataj gargah sanaatai modnii ereld yavavaa . Harin tegtel az bolj negen tuleechintei taaraldlaa, tuund buh unenee helj uchirlan tusalmj guival tuleechin tun ch eyeldeghen zuvshuurch naiziig ni gargahad tusallaa. Bidend tusalsan achiig chin martahgui ee ih bayarlaa geed gurvan naiz tsaashaagaa yavlaa.
Ted yavsaar l bailaa tegtel umnu ni avraga tom aalznii shuls tuun dotor tomoos tom aalz untaj bailaa. Uulhen, Muug hoyor semeerhen hajuugaar ni yavj, boljmor nisen yag garahiin davaan deer muug noiton navchin deer halitran chimee gargah tudii l aalz seren ergen toirnoo mashid uurtaigaar hen namaig sereej zurhlev gesen shig l harj bailaa az bolohod gurvan naiz nuugdaj amjsan bailaa. Avarga aalz ch butsaad untaad ugluu ene hoorond ted gurav ayulgui bolj tsaashaag yavlaa.
Huue,naizuudaa haraach gej Boljmor duu aldlaa harval narnii gerel haragdaj bailaa. Bid udahgui uuliin oroi deer ochih ni baina gej gurvan naiz bayarlahad uulhen eejteigee bi dahiad uulzah ni gej setgel ni ih hudulj nuurend ni bayariin misheel todoos tod todorch bailaa. Naiziinhaa ingej misheej baihiig harah Muug,Boljmor hoyort ch ih taatai saihan bailaa.
Husen huleesen uuliin oroi deeree ch garch irlee tengert huvuh tom tom tsagaan uulsiig uulhen haraad eejee gej duudval tuun dotroos hamgiin tom tsagaan uul minii huu geed dooshlon buig anzaarsan yum shig har uulnuud buunuuruu iren tom tsagaan uuliig huuj tenger har uuleer burhegdev. Uulhen eejee, eejee gej hichneen duudsan ch hariu sonssongui. Uulhenii bayar huur hormiin dotor gunigaar soligdoj mash uramgui bolov, harin hoyor naiz ni demii l yu helehee medehgui bie bien ruugee haran odoo yaj naizdaa tuslah ve gesen shig l eldviin yum bodoj bailaa. Yag ene ued genet salhi garan modod ganhaj, navchis sarchignan hiisch nuguuh har uulnuudiig or murgui boltol ulden huuchihuv. Uulhen salhi baina salhi baina gej tanimhairan salhind talarhasnaa ilerhiilev. Salhi hariud ni Uulhen mini eejteigee uulz daa gesen shig bayartai gej helen harin tengert eej ni huugee tosohoor dooshlon dooshlon buuj bailaa. Eh huu hoyor gar garaasaa bariltsan, bie biesee tevren uulzsandaa bayarlatsgaan oir orchim doh zuilee ch ajih sehelgui bailaa. Uulhen harin eejdee hoyor naizaa taniltsuulj ,
Hervee nadad ene 2 naiz mini tuslaagui bol bi tantaigaa uulzaj chadahgui bailaa gej eejdee taniltsuulav. Eej ni Muug , Boljmor hoyort chin setgeliin talarhalaa ilerhiileed huugee avan tengert degden huurluu. Tengerees Uulhen hoyor naizdaa gar dallan dallasaar salj chadahgui l demii horgodsoor bailaa. Harin Muug, Boljmor hoyor naiziigaa eejtei ni uulzuulsandaa ih l omogshin geriin zug bayartai yavtsgaalaa.
Ene muchuus hoish Uulhen eejiinhee ugend urgelj orj , eejeesee hezee ch holdohgu,i urgelj hamtdaa baina gej dotroo bodon bodon eejeesee salahgui gesen yum shig ulam ulam oirton changa teverseer uulen dund oron zamhran baraa ni haragdahgui undurt huurluu.

Vansemberuu tsetseg














Torgo shig zuulun delbeetei

Toos buudaggui vansemberuu tsetsgiig

Uchiran haraad munhurnu gesen

Uridiin ug unen bolov uu

Tegvel bi ter saihan vansemberuu tsetsgiig

Tertee uuliin oroid baival

Eejiigee bi uureed

Enehen nasandaa ochih bailaa

Tuulbul bie chatsuu

Toolbol nas chatsuu

Hosoor urgadag vansemberuu

Uud hoimoriin zaitai urgajee

Ilbiin yum shig hosgui saihan

Iher botgo shig horvood hovor

Seruun hangain hos tsetseg

Setgel bahdam goyomsog urgajee

Jargaah zurh

















Jargaah zurh

Huden tatsan saridag bainaa hu

Hunii nutgiin hangai yu daa hu

Huslen tatsan amrag ter mini

Huren zurhnii uya yu daa

Altlan durtsan naran giiseer hu

Ashdiin zayat nutag bilee hu

Alslan holdson uran goo mini

Alag zurhnii yanag bilee hu

Salhin sensren isgerch bainaa hu

Sanaa bodliig densluulne dee hu

Sanan gansran muruuduj suunaa hu

Saran chamdaa temuulne dee hu

Budan tatsan halil bainaa hu

Busdiin nutgiin havtsgai yu daa hu

Butsan harisan uchral irnee hu

Bulgih zurheen jargaah shuu dee hu

Tuesday, October 20, 2009

Setgel tatam saihan ugguigeer amidral tsetsgiin mandal tsetsegguitei adil








Vansemberuu tsetseg


Alaghan oin zah siireed

Oroi ni halzrah uuliin tagt

Ariuhan gorhinii eh shurgaad

Avia ni tasrah asganii shild

Tuuluud uzvel bie chatsuu

Toolood uzvel nas chatsuu

Uzesgelent hoyor vansemberuu

Uud hoimorii zaitai urgajee

Ur toosoo hurtdeg hirnee

Udshiin buriigeer baraagaa aldaj

Uud hoimoriin zaitai hirnee

Uuriin tuyanaar biesee uzej

Ilbiin yum shig hosgui sonin

Iher botgo shig horvood hovor

Seruun hangain hoyor tsetseg

Setgel bahdam goyomsog urgajee

Toromgor huurhun hoyor botgo

Togloj negiigee huuj yavah shig

Toortsog umssun hoyor huuhed

Toiron bujig hiij baih shig

Uzeh burii uur uzegdej

Uulgui tenger deer ni tseliih yum

Harah burii sonin haragdaj

Havi orchim ni nam gum baih yum

Degdej irsen heeriin salhi ch

Derged ni ireed namddag bolov uu

Hangain degjin buga sogoo ch

Hajuud ni gaihan zogsdog bolov uu

Uranhan tsomirligiig ni ileed uzvel

Unaganii uruul shig zuulhun bailaa

Hurenhen terguund ni hureed uzvel

Huugiin mini zulai shig buleehen bailaa

Uvug deedes mini ene tsetsgiig

Unu erted olson genem

Aljaasan bie edgeedeg chadliig ni

Ali hezeenees medsen genem

Ahar bodolton suitgechihvii gej

Ailgah domog zohioson genem

Uulen nuudel uyehiiguu zusdeg

Uzuurt modon urgaagui hyard

Zunii boroo mundruuruu unadag

Zuuram hulduu hangain tsarmand

Hosoor urgadag vansemberuu

Horvoogiin negen gaihamshig baina

Horvoogiin amidral hulduu tsarmand

Hosiin huchind amildag baina.

B.Yavuuhulan